กุลสนฺตกํ ราชมณิรตนํ โน เคเห ปุริมทิวเส นฏฺฐํ, ตมฺปิ อิทานิ หตฺถปตฺตํ อาคตํ, อิมินาปิ เม การเณน สุขเมว ชาตํฯ ตุมฺหากํ สาวเกหิ สทฺธิํ วิสฺสาสํ อิจฺฉนฺเตน ญาติธีตาปิ โน เคเห กตา, อิมินาปิ เม การเณน สุขเมว ชาต’’นฺติฯ สตฺถา ‘‘อาโรคฺยํ นาม, มหาราช, ปรโม ลาโภ, ยถาลทฺเธน สนฺตุฏฺฐภาวสทิสมฺปิ ธนํ, วิสฺสาสสทิโส จ ปรมา ญาติ, นิพฺพานสทิสญฺจ สุขํ นาม นตฺถี’’ติ วตฺวา อิมํ คาถมาห –

[204]

‘‘อาโรคฺยปรมา ลาภา, สนฺตุฏฺฐิปรมํ ธนํ;

วิสฺสาสปรมา ญาติ, นิพฺพานปรมํ สุข’’นฺติฯ

ตตฺถ อาโรคฺยปรมา ลาภาติ อโรคภาวปรมา ลาภาฯ โรคิโน หิ วิชฺชมานาปิ ลาภา อลาภาเยว, ตสฺมา อโรคสฺส สพฺพลาภา อาคตาว โหนฺติฯ เตเนตํ วุตฺตํ – ‘‘อาโรคฺยปรมา ลาภา’’ติฯ สนฺตุฏฺฐิปรมํ ธนนฺติ คิหิโน วา ปพฺพชิตสฺส วา ยํ อตฺตนา ลทฺธํ อตฺตโน สนฺตกํ, เตเนว ตุสฺสนภาโว สนฺตุฏฺฐี นาม เสสธเนหิ ปรมํ ธนํฯ วิสฺสาสปรมา ญาตีติ มาตา วา โหตุ ปิตา วา, เยน สทฺธิํ วิสฺสาโส นตฺถิ, โส อญฺญาตโกวฯ เยน อญฺญาตเกน ปน สทฺธิํ วิสฺสาโส อตฺถิ, โส อสมฺพนฺโธปิ ปรโม อุตฺตโม ญาติฯ เตน วุตฺตํ – ‘‘วิสฺสาสปรมา ญาตี’’ติฯ นิพฺพานสทิสํ ปน สุขํ นาม นตฺถิ, เตเนวาห – นิพฺพานปรมํ สุขนฺติฯ

เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺติผลาทีนิ ปาปุณิํสูติฯ

ปเสนทิโกสลวตฺถุ ฉฏฺฐํฯ

7. ติสฺสตฺเถรวตฺถุ

ปวิเวกรสนฺติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา เวสาลิยํ วิหรนฺโต อญฺญตรํ ภิกฺขุํ อารพฺภ กเถสิฯ